Wydać Polańskiego!

Kiedy wybuchła sprawa Polańskiego i jego stosunku z trzynastolatką, byłem po stronie tych, którzy uważali go za pedofila, i oburzały mnie komentarze usprawiedliwiające jego zachowanie czy nawołujące do tego, by przymknąć na nie oko, bo facet jest wybitnym artystą (co do tego, że jest, nie ma oczywiście żadnych wątpliwości). 44-latka uprawiającego seks z 13-latką każdy uzna za zboczeńca, więc nie rozumiem, dlaczego ta perspektywa ma się zmieniać, kiedy wyjdzie na jaw, że ten 44-latek nakręcił „Bal wampirów” i „Pianistę”. Wybitny artysta może być wybitnym skurwysynem i wcale nie trzeba na to zamykać oczu, nie deprecjonujemy w ten sposób jego dzieł i nadal możemy się nimi zachwycać.

Później natrafiłem na wypowiedź seksuologa, która kazała mi zrewidować swój pogląd co do pedofilii Polańskiego: stosunek z osobą dojrzałą płciowo nie jest de facto stosunkiem z dzieckiem, jest nim wyłącznie de iure, jeśli prawo danego kraju zakazuje stosunków seksualnych z osobami poniżej określonego wieku. Przy czym ta granica jest czysto uznaniowa, w Polsce jest to 15 lat, w USA 18. A zatem faceta, który śpi w Polsce z 14-latką, a w Stanach z 17-latką, można i należy postawić przed sądem, ale nie można uznać za pedofila, bo wcale nie pociągają go dzieci, tylko młodziutkie kobiety. Pozostałem jednak przy swojej opinii, że Polański jest zboczeńcem, bo chociaż trzynastolatka ma ciało kobiety, to psychikę dziecka (to jest zresztą powód, dla którego prawo nie zezwala na stosunki z chwilą osiągnięcia dojrzałości płciowej) i facet po czterdziestce powinien zdawać sobie z tego sprawę i trzymać od niej ręce z daleka.

Obecnie toczy się procedura ekstradycyjna, bo Stany domagają się od nas wydania Polańskiego. Argumenty przeciwko wydaniu są następujące:

Zarzuty w Polsce się przedawniły. Wprawdzie nie przedawniły się w USA, a zgodnie z umową ekstradycji bierze się pod uwagę miejsce popełnienia przestępstwa, ale umowa mało ważna, ważne, że my nie mamy ochoty na wydanie reżysera.

Polański zapłacił odszkodowanie, a dziewczyna mu wybaczyła. Będę się upierał, że skłonność do wybaczania jest wprost proporcjonalna do wysokości odszkodowania, a zatem facet, który może wyłożyć parę milionów dolców, jest uprzywilejowany w stosunku do gołodupca.

Polański ma już 82 lata. Z tego by wynikało, że wiek daje immunitet przed odpowiedzialnością karną, co dla mnie jest nowością, bo nie znam takiego zapisu w kodeksie karnym, że dotyczy on osób tylko do określonego wieku. Rozumiem, że można odstąpić od karania osoby starej, schorowanej, niedołężnej, ale przecież sam wiek o niczym nie przesądza. Polański, mimo swych 82-lat, jest najwyraźniej w świetnej formie, nadal jest aktywny zawodowo. Skoro ma siły, żeby kręcić filmy, na pewno pobyt w celi mu nie zaszkodzi.

I ostatni argument, kuriozum wygłoszone przez byłego ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ćwiąkalskiego (cytuję za „Wyborczą”): „nie ma jednak pewności, że Polański miałby sprawiedliwy proces w USA, bo jest tam inny system prawny i jak pokazuje życie, ławy przysięgłych bywają stronnicze”. Jak pokazuje życie, jeśli oskarżony chce, by jego sprawę osądził możliwie bezstronny, wykształcony, inteligentny i logicznie myślący sędzia, powinien zrobić wszystko, by stanąć przed sądem polskim.

W Ameryce nie ma świętych krów. Możesz sobie być sławnym reżyserem czy bokserem (casus Tysona), jeśli złamiesz prawo, odpowiadasz jak każdy szary obywatel. My do tego nie dorośliśmy. Przed znanymi nazwiskami władze się korzą. Wybitnemu artyście wolno więcej. Owszem, można się zgodzić, że więcej w tym sensie, że nie będziemy go krytykować za zachowania, które w przypadku innych osób uznamy za niemoralne, ale nie na immunitet w przypadku złamania prawa. Tymczasem Polański ma całkiem spore grono zwolenników, którzy uważają, że taki immunitet z racji artystycznych osiągnięć mu się należy. I moim zdaniem właśnie dlatego powinniśmy Polańskiego Amerykanom wydać. Nie musimy, praktyka jest taka, że raz wydajemy, a raz nie, ale zgadzając się na ekstradycję Polańskiego, minister sprawiedliwości (bo to on podejmie ostateczną decyzję) pokazałby, że Polska jest krajem, w którym rzeczywiście, a nie tylko deklaratywnie, wszyscy są równi wobec prawa. I oczywiście nie mam złudzeń, że nikt się na żadną ekstradycję nie zgodzi, bo w nadwiślańskim folwarku, owszem, wszystkie zwierzęta są sobie równe, ale niektóre są równiejsze od innych.

PS. Dostrzegam ten paradoks, że wydając Polańskiego, by pokazać, że wszyscy są równi wobec prawa, potraktujemy go surowiej niż zwykłego obywatela, który w tej sytuacji mógłby uniknąć wydania.