O kant dupy taką agencję

Człowiek ocenia swoją sytuację, porównując się z innymi, i kiedy ma od nich gorzej, jest niezadowolony. Mnie niestety przyszło porównywać sytuację polskiego autora z warunkami, w jakich tworzą Szwedzi, bo ich literaturę tłumaczę. Gdybym tłumaczył ukraińską, pewnie porównywałbym się z Ukraińcami i wtedy powodu do frustracji bym nie miał. A tak na każdym kroku widzę, jak mogłoby być dobrze, a jak jest fatalnie.

Koresponduję sobie z Johanną Nilsson i dowiaduję się, że ma nowego agenta i tenże agent z miejsca załatwił jej zamówienie opowiadania przez czasopismo. Nie powiem, zamarzył mi się ktoś taki, kto nakłaniałby czasopisma, by zgłaszały do mnie z prośbami o opowiadanie. Dotąd agenta nie miałem, bo w Polsce generalnie ten zawód nie istniał. Agencje literackie zaczęły się jednak pojawiać, toteż postanowiłem z usług takowej skorzystać, mając nadzieję, że zdejmie ze mnie całą tę akwizytorską robotę, którą polski pisarz (i tłumacz) musi wykonywać. Akurat na forum Wydawnictwa i obyczaje jedna się ogłosiła, więc do niej napisałem. Książek (w tym tłumaczonych) sporo mam na koncie, jest co wznawiać, następne przecież też będę pisał (i tłumaczył), a i podobno ciekawie o tym, co robię, opowiedzieć umiem. Wydawało mi się więc, że dla takiej agencji jestem niezłym klientem. Agencji chyba też się tak wydawało, bo i skwapliwie odpisała, a jej szef nawet się pofatygował do mojego stolika na targach, żeby osobiście ze mną porozmawiać. Ze sporą nadzieją czekałem więc na propozycje napisania czy przetłumaczenia książek, na oferty wznowień, na zamówienia tekstów do prasy, na zaproszenie na spotkania autorskie (z honorarium dla autora, bo skoro agencja żyje z prowizji, to organizacja nieodpłatnego nie ma dla niej sensu). No i czekam dalej, w tej chwili mija już półtora roku i przez te półtora roku agencja nic mi nie załatwiła. Nic, liczbowo: zero, słownie: gówno.

Nie dość tego. Po początkowej korespondencji i podaniu, co ma zamiar zrobić, więcej się do mnie nie odezwała. Od roku ze sporym okładem nie dostałem ani jednego maila! Rzeczona agencja najwyraźniej uważa, że współpracujący z nią autor ma się do niej dobijać, monitować, ustalać, czy książka została przyjęta do wydania, prosić się o odpowiedź, czyli robić dokładnie to samo, co wtedy, kiedy nie jest przez nikogo reprezentowany. A jak już autor wymusi na agencji, że ta gdzieś jego książkę wciśnie, wtedy agencja pobierze prowizję. I proszę tego nie odczytywać jako sarkazmu, że niesłusznie. Przecież oszczędziła autorowi przykrych wrażeń, bo zamiast dwudziestu wydawnictw leje na niego jedna agencja, a zawsze to przyjemniej, jak tych człowieka olewających jest mniej niż więcej.

Nie mogę jednak powiedzieć, żeby pracownicy agencji się obijali. Zwyczajnie nie mieli czasu do mnie napisać, gdyż byli zajęci redagowaniem ogłoszeń na forum Wydawnictwa i ich obyczaje, że poszukują autorów powieści dla kobiet albo tłumaczy fińskiego. Czyli agencja, zamiast skutecznie przekonywać wydawnictwa do moich książek, co jest jej zadaniem, którego dobrowolnie się podjęła, robi za słup ogłoszeniowy tychże wydawnictw. „Chcielibyśmy zaproponować państwu kryminał polskiego autora i szwedzką obyczajówkę”. „Nie potrzebujemy, teraz stawiamy na fińską literaturę kobiecą”. „Aha. To my damy ogłoszenie”.

No i proszę mi powiedzieć, jak mam teraz nie porównywać. Szwedzki agent nawiązuje współpracę z pisarzem i ostro bierze się do roboty. Dba o jego interesy i skutecznie coś mu załatwia. Polski agent umieszcza sobie pisarza w bazie danych i przestaje się nim interesować, dopóki wydawnictwa same nie powiedzą, że taki rodzaj twórczości ich interesuje. To na cholerę taki agent? Czy ktoś mógłby mi wytłumaczyć, dlaczego rozwiązania, które z powodzeniem funkcjonują na świecie, w Polsce zawsze przybierają karykaturalną formę?