Między nami dyplomatami

Wreszcie ma się ukazać mój następny kryminał pt. „Gdzie mól i rdza”, tym razem rozgrywający się współcześnie we Wrocławiu (do pierwszego morderstwa dochodzi na ulicy Wrońskiego). Na stronie wydawnictwa pojawiła się już zapowiedź (na styczeń), a tak będzie wyglądała okładka:

W zamyśle miała to być pierwsza część całej serii, w której śledztwa prowadzi komisarz Marek Przygodny przy wydatnej pomocy dziennikarza (i przyjaciela) Jerzego Kuriaty. Na kontynuację nie mam jednak specjalnie siły, bo jestem zniechęcony niesłychanie długim szukaniem wydawcy i oszustwami ze strony tych, z którymi przyszło mi współpracować. Drugą część mam rozgrzebaną, więc pewnie ją skończę, ale jeśli wszystko będzie wyglądało tak jak dotychczas, to do trzeciej nie będę miał motywacji.

A wyglądało na przykład tak:
Kryminałem zainteresowało się wydawnictwo Magnetowid. Bardzo się zainteresowało, bo odpowiedziało błyskawicznie – po kilku tygodniach – i jeszcze przeprosiło, że musiałem długo czekać na odpowiedź. Tymczasem normalnie czeka się przynajmniej kilka miesięcy, jeśli w ogóle odpowiedź przychodzi, bo zwykle wydawnictwa nie raczą odpowiadać. Magnetowid nie jest zresztą wyjątkiem, posłałem im wcześniej „Niepełnych” i mnie olali, a wtedy nie widzieli bynajmniej powodu, by za olewanie przepraszać.

Bardzo miła pani Teodora z wydawnictwa Magnetowid oceniła, że kryminał ma niezwykle misternie i logicznie skonstruowaną intrygę, zaproponowała całkiem przyzwoite warunki i zażądała zmiany tytułu.

Z tytułem było tak, że długo nie miałem żadnego (dla odmiany, pisząc „Kanalię” i „Niepełnych” od tytułu niejako wychodziłem). Powoli zanosiło się na to, że będę wybierał między „Komisarz Przygodny na tropie” a „Jeśli dzisiaj jest wtorek, to mamy morderstwo”. Ale w końcu krzyknąłem „eureka”, tyle że bez wyskakiwania z wanny, bo posiadam jedynie prysznic. Tytuł „Gdzie mól i rdza” nie tylko był oryginalny, ale porządkował mi wątki, okazywał się szkieletem, na którym oparła się cała struktura powieści. Odpisałem więc przemiłej pani Teodorze, że zmiana tytułu nie wchodzi w grę, tej powieści pod żadnym innym nie wydam (w sumie jedyny tytuł, na którego zmianę bym się zgodził, to było „Między prawem a sprawiedliwością”, ale akurat tego nikt mi nie chciał zmieniać).

Przesympatyczna pani Teodora przyznała, że tytuł ma ścisły związek z akcją, ale poinformowała mnie, że jakaś Zosia czy Henia z działu handlowego uważa, że książka pod tym tytułem się nie sprzeda. A co za tym idzie, powinienem go zmienić, bo pani Zosia czy Henia „się zna”. I pani Teodora zaproponowała swój tytuł. Jaki, podać nie mogę, bo z miejsca ujawniał on połowę intrygi, ale gdyby Szekspir chciał wydać w Magnetowidzie „Romea i Julię”, zażądano by od niego, by nadał dramatowi tytuł „Tragicznie zakończona miłość kochanków z Werony”. Poza kompetencjami pani Zosi czy Heni do zmiany tytułu miało przekonać mnie też oświadczenie pani Teodory, że „zgodnie z prawem i zwyczajem o tytule decyduje wydawca”.

Przeurocza pani Teodora, chociaż miała przed sobą trzysta stron maszynopisu, z którego – jak sama przyznała – jasno wynikało, że potrafię logicznie myśleć, nie wiadomo dlaczego założyła, że tę umiejętność zatracę podczas negocjacji. No bo gdybym nawet nie znał prawa i nie wiedział, że twierdzenie, jakoby o tytule decydował wydawca, jest ordynarnym kłamstwem, to musiałbym sobie postawić pytanie: dlaczego wydawca usiłuje mnie przekonać do zmiany tytułu, jeśli nie musi się na mnie oglądać?

Współpraca z wydawnictwem, które na dzień dobry próbuje oszukać autora, niezbyt mi się uśmiechała, ale w tym momencie miałem już za sobą parę odmów, więc zacisnąłem zęby i grzecznie odpisałem, że mimo opinii pani Zosi czy Heni pozostaję przy swoim, jeśli wydawnictwo chce książkę, proszę uprzejmie, ale pod tytułem „Gdzie mól i rdza”, inaczej wycofuję propozycję i dziękuję za poświęcony mi czas.

Przemiłą panią Teodorę, która najwyraźniej spodziewała się, że ulegnę, że wydanie będzie dla mnie nadrzędne kosztem dowolnych ustępstw, i która najwyraźniej na książkę bardzo liczyła, szlag trafił. Cieniutka pozłota ogłady spłynęła do rynsztoka i pani Teodora oświadczyła, że bardzo dobrze, że wycofuję propozycję, bo Magnetowid nie ma ochoty wydawać książek autora, który jest pozbawionym kultury chamem i upartym osłem odrzucającym wszystkie sugestie wydawnictwa.

Co do sugestii sprawa była oczywista: wydawnictwo zgłosiło jedną (zmiana tytułu), tę jedną odrzuciłem, czyli rzeczywiście wszystkie, nie trzeba kończyć matematyki, żeby wiedzieć, że jeden z jednego to jest 100%. Nie wiedziałem natomiast, dlaczego jestem chamem. Sprawdziłem, czy przypadkiem nie napisałem pani Teodorze, co sobie o niej pomyślałem, kiedy próbowała mnie okantować, bo czasami mnie nosi i mówię ludziom szczerze, co o nich myślę. Ale nie, korespondencja była w pełni dyplomatyczna. I o to poszło. Okazało się, że chamem jestem dlatego, że odpisując na kolejne maile, zrezygnowałem już ze wstępów typu „Szanowna Pani”, czego zdaniem pani Teodory nie miałem prawa zrobić, bo to była „oficjalna korespondencja”. W tej „oficjalnej korespondencji” pani Teodora posługiwała się od drugiego maila formą „panie Pawle”, oszukiwanie ludzi nie jest dla niej przejawem braku kultury, brakiem kultury jest niezachowanie w mailach standardów korespondencji dyplomatycznej.